دوستی

نوری – هرات
دوشنیه 13- 6- 91
هرات با بیش از هفتصد آبده تاریخی برای ثبت در لیست میراث های فرهنگی جهان نامزد است اما آمریت حفاظت آبده های تاریخی هرات از ساخت و ساز بی رویه بلند منزل ها در  اطراف اماکن باستانی نگران است.
مسوولان این اداره می گوید که از جمله شرایط ثبت هرات در لیست میراث های فرهنگی سازمان جهانی یونسکو جلوگیری از تغیر چهره شهر قدیم هرات است.
هرات با بیش از هفتصد آبده تاریخی قرار است برای ثبت در لیست میراث های فرهنگی جهان نامزد شود و بر اساس پیش شرط های یونسکو، تمامی ساختمان های تازه احداث شده، باید بر اساس معیار های اصیل هراتی و با ارتفاع نه بیشتر از هفت متر باشد.
اما وقتی حالا وارد شهر هرات می شویم، با یک نظر به این نتیجه می رسیم که چهره این شهر باستانی دیگر شباهتی به انچه یونسکو میخواهد ندارد.
مسوولان اداره حفظ آبده ها ضمن ابراز نگرانی از گسترش این روند، مسوولان محلی را متهم به سهل انگاری در جلوگیری از ساخت وسازهای بدون نقشه و خلاف معیار های یونسکو میدانند و هشدار می دهند که هفتاد درصد از آبده های تاریخی هرات همین اکنون در معرض تخریب قرار دارد و دولت باید به آن توجه اساسی نماید.
ایام الدین اجمل آمرحفظ آبدات تاریخی میگوید:" طبق سروی که صورت گرفته در جریان سه دهه جنگ اغلب ساحات تاریخی تخریب شده و حدود 70% درصد از آثار و اماکن تاریخی دیگر در معرض انهدام و فروپاشی قرار دارد."
ساخت و سازها ادامه دارد
بر اساس قوانین و مقرارت در افغانستان، تمامی ساخت و سازها در کشور باید با موفقت شاروالی، ریاستهای ساختمانی، کدستر و اطلاعات وفرهنگ ساخته شود؛ اما چنین به نظر می رسد که در هرات این اداره ها به وظایف خود به شکل درست عمل نکرده اند.
ریاست اطلاعات و فرهنگ هرات مدعی است بااینکه تمام مقامات محلی تعهد کرده اندکه به صورت جدی باید ازساخت وسازبلند منزلها دراطراف امکان تاریخی جلوگیری شود، ما این روند تاکنون ادامه دارد. این اداره از بی توجه ای مردم هرات نسبت به حفظ آبده های تاریخی نیز شکایت دارد.
احمد احسان سروریار رئیس این اداره می گوید:" درهمین نزدیکی های نه چندان دور یکی ازخانه های شخصی که جز آبده های تاریخی دروزارت اطلاعات وفرهنگ کشور ثبت گردیده بود، شب هنگام توسط صاحب منزل این خانه تخریب گردیده است."
اداره اطلاعات و فرهنگ مسوولان شاروالی هرات را متهم به سهل انگاری در جلوگیری از تخریب منازل و  اماکن باستانی می کند.
اما مسوولان شهرداری مدعی اند که تمامی اقدامات در شهر با توافق کمیسیون تشکیل شد? حفظ بناهای تاریخی اجرا می شود.
در این کمیسیون نماینده های از ریاست های اطلاعات و فرهنگ، ریاست ساختمانی شاروالی، ریاست شهر سازی و شورای ولایتی عضو اند.
انجینیر محمد عزیز احراری رئیس ساختمانی شاروالی هرات میگوید: این کمیسیون هفته دو روز به منظور کنترول وجلوگیری ازساخت بلند منزل ها به ساحات اماکن تاریخی میروند. با اینکه تخلفاتی درقسمت ساختن بلند منزلها ازسوی مردم صورت میگیرد، ولی ساختمانهای که ارتفاع آن از7 متر تجاوزکند ازسوی کمیسیون تعین شده دوباره تخریب میگردد."
فرهنگیان نگرانتر از همیشه
فعلان مدنی و فرهنگی مسوولان امور فرهنگی و اداری ولایت هرات را در راستای حفظ آبده های تاریخی بی تفاوت میدانند و میگویند که کمتر شاهد مرمت کاری و بازسازی بناهای تاریخی هرات بوده ایم.
انجنیر عبدالرحمان صلاحی، کارشناس امور ساختمانی :" بی تفاوتی مسئولین هرات باعث گردیده است تا مناطق جزء ساحه تحقیقاتی باستان شناسان نیز از چنین تخطی های فاحشی مصؤن نباشد. درمنطقه پل باغ نظرگاه الی زیارت خواجه عبدالله انصاری که تحت سروی باستان شناسان آلمانی قرار دارد، تانک تیل و درمجموع چند فروشگاه اعمار گردیده"
نگرانی ها از شامل نشدن هرات به لیست میراث های جهانی یونسکو در حالی بیشتر می شود که تاکنون هیچ کنترولی بر ساخت و سازهای بی مورد در شهر کهنه هرات و دیگر ساحات باستانی از سوی ادارات ذیربط صورت نگرفته است.
با همه اینها رئیس اداره اطلاعات وفرهنگ هرات مدعی است که"پروژه‏های را روی دست دارند و در سال جاری شماری از اماکن تاریخی مرمت و باز سازی می شوند."